Posiadanie broni palnej wymaga uzyskania odpowiedniego pozwolenia. Procedura ta nie należy do najprostszych i wymaga spełnienia określonych warunków. W niniejszym artykule omówimy, jak ubiegać się o pozwolenie na broń palną w Polsce, jakie dokumenty są potrzebne oraz jakie są różne rodzaje pozwolenia na broń.
Podstawa prawna do uzyskania pozwolenia na broń palną
Głównym aktem prawnym w tym zakresie jest ustawa o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 r. Jak w niej czytamy:
Ustawa określa zasady wydawania i cofania pozwoleń na broń, nabywania, rejestracji, przechowywania, zbywania i deponowania broni i amunicji, przewozu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz przywozu z zagranicy i wywozu za granicę broni i amunicji, jak również zasady posiadania broni i amunicji przez cudzoziemców oraz zasady funkcjonowania strzelnic.
Kto wydaje pozwolenie na broń?
Zgodnie z przytoczoną ustawą, instytucją która w Polsce wydaje pozwolenie na broń jest właściwy organ Policji (najczęściej Komendant Wojewódzki Policji). Pozwolenie na broń wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej, w której określa się cel, w jakim zostało wydane oraz rodzaj i liczbę egzemplarzy broni.
Jak czytamy w ustawie, pozwolenie na broń wydaje się:
jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla samego siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.
Rodzaje pozwolenia na broń palną
Pozwolenie na broń palną może być wydane w różnych celach.
Podstawowe cele, zgodnie z ustawą to:
- Ochrona osobista: Pozwolenia na broń w celu ochrony osobistej są wydawane osobom, które wykazują stałe, realne i ponadprzeciętne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia.
- Ochrona osób i mienia: Pozwolenia na broń w celu ochrony osób i mienia są wydawane w przypadku, gdy istnieje uzasadnione zagrożenie dla osób lub mienia.
- Łowiectwo: Pozwolenia na broń w celach łowieckich są wydawane osobom, które posiadają uprawnienia do wykonywania polowań, ustalone na podstawie odrębnych przepisów.
- Sport: Pozwolenia na broń w celach sportowych są wydawane osobom, które są członkami stowarzyszenia o charakterze strzeleckim oraz posiadają kwalifikacje sportowe.
- Rekonstrukcje historyczne: Pozwolenia na broń w celach rekonstrukcji historycznych są wydawane osobom, które są członkami stowarzyszenia, którego statutowym celem jest organizowanie rekonstrukcji historycznych.
- Kolekcjonowanie: Pozwolenia na broń w celach kolekcjonerskich są wydawane osobom, które są członkami stowarzyszenia o charakterze kolekcjonerskim.
- Pamiątki: Pozwolenia na broń w celach pamiątkowych są wydawane osobom, które nabycie broni odbyło się w drodze spadku, darowizny lub wyróżnienia.
- Szkolenie: Pozwolenia na broń w celach szkoleniowych są wydawane osobom, które posiadają uprawnienia do prowadzenia szkoleń o charakterze strzeleckim oraz prowadzą działalność gospodarczą w zakresie szkoleń strzeleckich.
Podstawowe warunki do posiadania broni
Aby ubiegać się o pozwolenie na broń palną w Polsce, należy spełnić następujące warunki:
- Wiek: Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi mieć ukończone 21 lat (w przypadku broni sportowej lub myśliwskiej, na wniosek szkoły, organizacji sportowej, Polskiego Związku Łowieckiego lub stowarzyszenia obronnego pozwolenie może być wydane osobie mającej ukończone 18 lat).
- Miejsce stałego pobytu: Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi posiadać miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- Zdolność fizyczna i psychiczna: Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi posiadać zdolność fizyczną i psychiczną do posługiwania się bronią, co jest stwierdzane orzeczeniem lekarskim i psychologicznym.
- Brak uzależnień: Osoba ubiegająca się o pozwolenie na broń palną nie może być uzależniona od alkoholu lub substancji psychoaktywnych.
- Brak skazania: Osoba ubiegająca się o pozwolenie nie może być skazana prawomocnym orzeczeniem sądu za popełnienie przestępstwa.
- Ważna przyczyna posiadania broni: Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi przedstawić ważną przyczynę posiadania broni.
- Wiedza teoretyczna i praktyczna: należy posiadać udokumentowaną znajomość przepisów dotyczących posiadania i używania danej broni oraz z umiejętności posługiwania się tą bronią.
Egzamin na broń
Osoba, która wnioskuje o wydanie pozwolenia na broń, musi wykazać się właściwą wiedzą teoretyczną i praktyczną w zakresie:
- znajomości przepisów dotyczących posiadania i używania bron (teoria);
- umiejętności posługiwania się tą bronią (praktyka).
Jak wykazać się taką wiedzą? Oczywiście w formie odpłatnego egzaminu przed komisją powołaną przez właściwy organ Policji.
Szczegóły związane z egzaminem reguluje właściwe Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie egzaminu ze znajomości przepisów dotyczących posiadania broni oraz umiejętności posługiwania się bronią. Aktualne, na czas pisania tego tekstu, jest rozporządzenie z dnia z dnia 28 lipca 2023 r. Znajdziesz je tu: Rozporządzenie Egzamin Na Broń https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001475
W/w rozporządzenie ustala odpłatność za egzamin w wysokości od 500 do 1000 zł (w zależności od rodzaju pozwolenia).
Czy mogę nie zdawać egzaminu? Tak. Z egzaminu są zwolnieni:
- funkcjonariusze służb mundurowych,
- członkowie Polskiego Związku Łowieckiego – w zakresie broni myśliwskiej,
- członkowie Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego posiadający licencję zezwalającą na uprawianie strzelectwa sportowego – w zakresie broni sportowej, jeżeli zdali taki egzamin na podstawie odrębnych przepisów.Czytaj więcej na ten temat: Patent Strzelecki.
Dokumenty wymagane do uzyskania pozwolenia na broń palną
Aby uzyskać pozwolenie na broń palną w Polsce, należy złożyć pisemny wniosek do Komendanta Wojewódzkiego Policji. Wniosek powinien zawierać następujące informacje:
- Dane osobowe, takie jak imię, nazwisko, imię ojca, imię i nazwisko panieńskie matki, adres stałego pobytu, adres do korespondencji.
- Seria i numer dowodu osobistego oraz informacje o organie, który go wydał.
- Numer ewidencyjny PESEL.
- Określenie rodzaju broni, celu, jakiemu ma służyć, oraz ilości jednostek broni.
- Podpis wnioskodawcy.
W przypadku ubiegania się o broń palną bojową w celu ochrony osobistej, należy wykazać się realnym i potwierdzonym przez organ Policji zagrożeniem życia lub zdrowia wnioskodawcy.
Oprócz wniosku, do uzyskania pozwolenia na broń palną wymagane są również następujące dokumenty:
- Orzeczenie lekarskie: Stwierdzające zdolność fizyczną i psychiczną wnioskodawcy do posługiwania się bronią.
- Orzeczenie psychologiczne: Potwierdzające sprawność psychologiczną wnioskodawcy do posługiwania się bronią.
- Zdjęcie: Jedno aktualne zdjęcie o wymiarach 3×4 cm, które jest niezbędne przy wystawieniu Legitymacji posiadacza broni.
- Dowód wpłaty opłaty skarbowej: Po dokonaniu wpłaty opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia na broń, należy dostarczyć dokument potwierdzający dokonanie tej wpłaty.
Wymagania dodatkowe – zależnie od rodzaju pozwolenia
Dodatkowe dokumenty są wymagane w zależności od celu posiadania broni.
Broń w celach sportowych
- udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze strzeleckim;
- posiadanie kwalifikacji sportowych, o których mowa w art. 10 b (dokument zdania egzaminu przeprowadzonego przez polski związek sportowy w związku z uprawianiem sportów o charakterze strzeleckim);
- posiadanie licencji właściwego polskiego związku sportowego;
Broń w celach szkoleniowych
- udokumentowane posiadanie uprawnień, określonych w odrębnych przepisach, do prowadzenia szkoleń o charakterze strzeleckim;
- udokumentowana zarejestrowana działalność gospodarcza w zakresie szkoleń strzeleckich;
Broń w celach łowieckich
- zaświadczenie o przynależności do Polskiego Związku Łowieckiego;
- zaświadczenie o uzyskaniu podstawowych uprawnień do wykonywania polowania;
Broń w celach kolekcjonerskich
- udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu o charakterze kolekcjonerskim;
Broń w celach pamiątkowych
- udokumentowane nabycie broni w drodze spadku, darowizny lub wyróżnienia;
Broń przeznaczona do celów rekonstrukcji historycznych:
- udokumentowane członkostwo w stowarzyszeniu, którego statutowym celem jest organizowanie rekonstrukcji historycznych;
- zaświadczenie potwierdzające czynny udział w działalności statutowej;
Broń w celu ochrony osobistej:
- udokumentowane stałe, realne i ponadprzeciętne zagrożenie życia, zdrowia lub mienia;
Broń w celu ochrony osób i mienia
- Za ważną przyczynę posiadania broni dla pozwolenia na broń do celów ochrony osobistej, osób i mienia uważa się także chęć wzmocnienia potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej zadeklarowaną przez funkcjonariusza Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej, funkcjonariusza innej państwowej formacji uzbrojonej oraz żołnierza zawodowego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli posiada przydzieloną mu broń służbową, a także osobę pełniącą terytorialną służbę wojskową co najmniej dwa lata.
Obowiązki posiadacza broni
Skuteczne uzyskanie pozwolenia na broń wiąże się również z pewnymi obowiązkami. Posiadacz pozwolenia na broń jest zobligowany między innymi do:
- rejestracji broni – w ciągu 5 dni od daty jej nabycia;
- wyrejestrowania zbytej broni – niezwłocznie pisemnie powiadamiając organ Policji;
- w przypadku zmiany miejsca stałego pobytu – do zawiadomienia organu Policji właściwego ze względu na nowe miejsce stałego pobytu, w ciągu 14 dni od dnia zmiany miejsca stałego pobytu;
- w przypadku utraty broni – niezwłocznego, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili stwierdzenia utraty broni, zawiadomienia Policji lub Żandarmerii Wojskowej.
- Zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy o broni i amunicji, osoby niedopełniające obowiązków w ww. terminach podlegają karze aresztu albo grzywny.
W przypadku pozwolenia na broń w celu ochrony osobistej, ochrony osób i mienia, takie osoby są obowiązane raz na pięć lat przedstawić aktualne orzeczenie lekarskie i psychologiczne potwierdzające, iż mogą one dysponować bronią.
Czas uzyskania pozwolenia na broń
Czas potrzebny na uzyskanie pozwolenia na broń w Polsce może być zróżnicowany i zależy od wielu czynników. Procedury te podlegają pewnym etapom, a czas oczekiwania może być różny w zależności od lokalizacji, rodzaju broni oraz obciążenia lokalnego urzędu policji. Czas trwania całego procesu trwa zazwyczaj około 6 miesięcy.
Koszt uzyskania pozwolenia na broń
Koszt uzyskania pozwolenia na broń w Polsce zależy od kilku czynników. Opłaty związane z uzyskaniem pozwolenia na broń w Polsce mogą się różnić w zależności od rodzaju broni i kategorii pozwolenia. Na koszt całkowity składają się nie tylko opłaty administracyjne, ale również koszt badań psychotechnicznych, kursy i szkolenia oraz składka członkowska w klubie lub stowarzyszeniu.
Podsumowanie
Uzyskanie pozwolenia na broń palną w Polsce jest procesem wymagającym spełnienia określonych warunków i dostarczenia odpowiednich dokumentów.
Procedura rozpoczyna się od złożenia wniosku w odpowiednim urzędzie policji. Wniosek ten musi być poparty uzasadnieniem, dlaczego osoba chce posiadać broń palną. Wniosek podlega ocenie organów administracyjnych, które sprawdzają spełnienie wszelkich wymagań i przepisów prawnych. Uzyskanie pozwolenia na broń wiąże się z opłatami administracyjnymi, które różnią się w zależności od rodzaju broni. Badania psychotechniczne mogą być wymagane dla niektórych kategorii pozwolenia. Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi ukończyć odpowiednie kursy i szkolenia dotyczące bezpiecznego posługiwania się bronią. Procedura obejmuje także wizytę kontrolną w domu wnioskodawcy, mającą na celu zweryfikowanie warunków przechowywania broni. Organ administracyjny przeprowadza dokładną analizę każdego przypadku, a czas oczekiwania na decyzję może być zróżnicowany. Ostateczna decyzja administracyjna dotycząca wydania lub odmowy pozwolenia na broń jest ogłaszana wnioskodawcy. Pozytywne pozwolenie pozwala na legalne posiadanie i używanie broni zgodnie z określonymi warunkami.